هیچ کس مصون نیست! - وبمستر وبلاگ

در کانادا آتش سوزی سبب شد یک روستا خاکستر گردد، در روسیه دمای هوای مسکو به شدت افزایش یافته و در بعضی استان های آمریکا موج های نو گرما در حال به وجود آمدن هستند و آتش سوزی ها در 12 استان غرب این کشور ادامه دارد. رویداد های هولناک آب و هوایی در اروپا و آمریکای شاقتصادی بعضی واقعیت ها را در مرکز توجه قرار داده است.

نخستین واقعیت این است که دنیا نه آمادگی مقابله با فرایند تغییرات آب و هوایی را دارد و نه می تواند با آن زندگی کند. حوادث روز های اخیر در بعضی از ثروتمندترین اقتصاد های دنیا اتفاق افتاده است. آن ها با مصرف زغال سنگ، نفت و گاز طی بیش از یکصد سال به پیشرفت رسیده اند و این الگوی رفتار، زمینه افزایش انتشار گاز های گلخانه ای را فراهم نموده و نتیجه آن گرم شدن کره زمین است.

استاد فیزیک دانشگاه آکسفورد که درباره ارتباط گرم شدن کره زمین و حوادث آب و هوای تحقیق می نماید، می گوید: من به اسم یک آلمانی می گویم این ایده که شما ممکن است تحت تاثیر تغییرات اقلیمی جان خود را از دست بدهید، همچنان یک ایده عجیب به نظر می رسد. حتی این باور به وجود نیامده که همین حالا ما باید با تغییرات آب و هوایی سازگار شویم. ما باید جان انسان ها را نجات دهیم، زیرا این تغییرات مرگبار هستند.

سیل در اروپا و کشوری نظیر آلمان که ثروتمندترین اقتصاد این قاره است، اتفاق افتاده است. در آلمان، بلژیک و هلند صد ها نفر مفقود شده اند و این یعنی تعداد کشته شدگان بسیار بالاتر از ارقام اعلام شده است. این پرسش مطرح است که آیا مقامات مسوول درباره ریسک ها به مردم هشدار مناسب داده اند و سوال اصلی این است که آیا حوادث هولناک اخیر در اقتصاد های پیشرفته، تغییری در رفتار دولت ها و شرکت ها ایجاد خواهند کرد، طوری که مقدار انتشار گاز های گلخانه ای کاهش پیدا کند یا نه؟

این حوادث چند ماه قبل از مذاکرات آب و هوایی در گلاسکو که قرار است ماه نوامبر انجام گردد، اتفاق افتاده است و در آن نشست تعیین خواهد شد که آیا کشور ها می توانند بر سر روش های موثر کاهش کافی انتشار گاز های گلخانه ای به توافق برسند یا نه. نکته مهم این است که مقدار کاهش انتشار این گاز ها باید به مقدار ای باشد که فرایند هولناک گرم شدن کره زمین را معکوس کند. در سال های اخیر حوادث آب و هوایی که حاصل گرم شدن کره زمین هستند لطمات جانی و اقتصادی فراگیری به اقتصاد های در حال توسعه و کم عایدی نظیر بنگلادش و هند وارد نموده اند و موجودیت بعضی جزایر را به خطر انداخته اند.

قبل از تبادل نظر های آب و هوایی سال 2013 توفان به فیلیپین لطمات فراوانی زد. این حادثه سبب شد نمایندگان کشور های در حال توسعه خواهان تامین اقتصادی طرح ها برای جبران زیان هایی شوند که تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی ایجاد می شوند و آن ها هیچ نقشی در به وجود آمدن آن ها نداشتند. اما آن خواسته از سوی کشور های ثروتمند از جمله آمریکا و اروپا رد شد.

مدیر بخش آب و هوا در دفتر موسسه منابع دنیا در هند می گوید: حوادث آب و هوایی در اقتصاد های در حال توسعه معمولا لطمات بسیار عظیمی به وجود می آورند، اما با این رویداد ها به اسم نتیجه بیش از یکصد سال انتشار گاز های گلخانه ای از سوی اقتصاد های صنعتی برخورد نمی گردد و همه، مدیران کشور های در حال توسعه را مسوول می دانند.، اما حالا شاهد اثرگذاری پیغامد های تغییرات اقلیمی بر اقتصاد های ثروتمند هستیم و این نشان می دهد خواسته اقتصاد های در حال توسعه درست بوده است.

در واقع حتی از سال 2015 که طبق پیمان آب و هوایی پاریس مذاکرات برای مقابله با اثرات زیانبار تغییرات اقلیمی آغاز شد، مقدار انتشار گاز های گلخانه ای پیوسته افزایش یافته است. در حال حاضر چین عظیم ترین تولیدنماینده این گازهاست. در اروپا و آمریکا مقدار انتشار این گاز ها کاهش یافته، اما مقدار کاهش برای جلوگیری از افزایش دمای کره زمین کافی نیست.

محمد نشید، رئیس جمهور پیشین مالدیو که یک کشور جزیره ای است به زیان های مشترک حاصل از گرم شدن کره زمین اشاره نموده است. او می گوید: با آنکه اثر تغییرات آب و هوایی بر همه کشور ها یکسان نیست، این رویداد های هولناک یادآوری می نماید که در مقابل تغییرات یاد شده هیچ کس مصون نیست؛ چه کشور های کوچک و جزیره ای مثل کشور من و چه کشور های ثروتمند اروپایی.

شدت این حوادث آب و هوایی به مقدار زمان رخ دادن آن ها اهمیت دارد. این حوادث در آستانه مذاکرات دنیای در گلاسکو اتفاق افتاده و قرار است در مذاکرات یاد شده کشور ها بر سر مبارزه با تغییرات اقلیمی به توافق برسند. اما واقعیت این است که سابقه دنیا در رسیدن به توافق و همکاری تا به امروز بد بوده است.

در بین اقتصاد های عظیم، کمیسیون اروپا دو هفته قبل یک نقشه راه برای تغییر معرفی کرد. این کمیسیون قوانینی برای ممنوع کردن فروش خودرو های بنزین سوز از سال 2035 پیشنهاد داده و قرار است بیشتر صنایع برای گاز های گلخانه ای که منتشر می نمایند، پول پرداخت نمایند و مهم ترین پیشنهاد این است که بر واردات از کشور هایی که سیاست های زیست محیطی را سختگیرانه اجرا نمی نمایند اقتصادیات اعمال گردد.

انتظار می رود این پیشنهاد ها هم در داخل اتحادیه اروپا و هم از سوی کشور هایی که با اجرای این پیشنهاد ها لطمه خواهند دید با مخالفت شدید روبرو شوند. در این حالت احتمال حصول توافق بین المللی برای کاستن کافی از انتشار گاز های گلخانه ای در نشست گلاسکو کاهش خواهد یافت.

حوادث تابستان سال جاری پس از چند دهه بی توجهی به علم اتفاق افتاده است. مدل های آب و هوایی نسبت به تاثیرات نابودنماینده افزایش دمای کره زمین هشدار داده اند. در یک ارزیابی علمی سال 2018 هشدار داده شد که اگر رشد دمای کره زمین بیش از 5/ 1درجه سانتیگراد باشد، بشر با حوادث گوناگون از جمله سیل، خشکسالی، بالا آمدن آب دریا ها و ... روبرو خواهد شد. در این گزارش راهی عملی به رهبران دنیا ارائه شد تا از رخ دادن این رویداد ها جلوگیری گردد.

طبق آنچه در این تحقیق آمده باید تا سال 2030 مقدار انتشار گاز های گلخانه ای در دنیا به نصف کاهش یابد. اما انتشار این گاز ها پیوسته در حال افزایش است و نتیجه این رشد، افزایش دمای زمین است. در سال های اخیر پیشرفت های علمی به روشنی نشان داده تغییرات آب و هوایی تا چه حد در این رویداد ها موثر هستند. برای مثال محققان بین المللی به این نتیجه رسیده اند که موج های شدید گرما در شمال غرب آمریکا در اواخر ماه گذشته میلادی، قطعا اگر دمای کره زمین بالا نرفته بود رخ نمی داد.

هیچ شکی وجود ندارد که رویداد های هولناک آینده شدیدتر خواهند بود و موارد آن ها بیشتر می گردد. ریچارد بتس، دانشمند حوزه آب و هوا می گوید: باید با تحولی که تحت تاثیر فرایند تغییرات اقلیمی آغاز شده سازگار شویم و هم لازم است به وسیله کاستن از انتشار گاز های گلخانه ای، از تغییرات بیشتر جلوگیری کنیم. باید تاثیر بشر بر آب و هوا کاهش یابد.،

اما این پیغام و هشدار هایی که از سوی دانشمندان مطرح شده مورد توجه سیاستگذاران به ویژه در اقتصاد های پیشرفته قرار نگرفته است. آن ها همچنان معتقدند در برابر اثرات تغییرات اقلیمی مصون هستند. نتیجه این بی توجهی، آماده نبودن حتی در کشور هایی است که از منابع لازم برخوردار هستند. گاه به دلایل سیاسی انگیزه برای اقدام وجود ندارد.

یک استاد مدیریت شرایط های اضطراری می گوید: سیاستمداران باید میلیون ها و میلیارد ها دلار اختصاص بودجه را توجیه نمایند، اما در زمانی که زیرساخت های نو برای مقابله با سیل ساخته می گردد، احتمالا آن ها در قدرت نخواهند بود، در نتیجه انگیزه ای برای حرکت در این جهت وجود ندارد.