پاسخ به 18 سوال رایج درباره واکسن های کرونا - وبمستر وبلاگ

به گزارش دفتر یونیسف در ایران، ما تازهترین اطلاعات تخصصی را جمع آوری نموده ایم تا به بعضی از شایع ترین سؤالات درباره واکسن های کرونا پاسخ دهیم. با دستیابی به اطلاعات بیشتر این مقاله بروزرسانی خواهد شد.

واکسن های کرونا چگونه عمل می نمایند؟

واکسن ها با تقلید یک عامل عفونی - ویروس، باکتری یا دیگر میکروارگانیسم های عامل بیماری - عمل می نمایند. این کار به سیستم ایمنی ما یاد می دهد که چگونه به طور سریع و مؤثر به این عامل واکنش نشان دهد.

واکسن ها معمولا یک نوع ضعیف شده از یک عامل عفونی را ارائه می نمایند که به سیستم ایمنی ما اجازه می دهد تا آن را در حافظه اش ضبط کند. بدین ترتیب،قبل از اینکه ویروس ما را بیمار کند، سیستم ایمنی ما می تواند سریعا آن را شناسایی نموده و مقابله کند. بعضی از واکسن های کرونا به این صورت طراحی شده اند.

دیگر انواع واکسن های کرونا با روش های چدیدتر ساخته شده و با نام واکسن های پیغام آور آر ان ای (RNA) یا ام آر ان ای (mRNA) خوانده می شوند. این نوع واکسن ها به جای معرفی عامل (ماده ای که باعث می گردد بدن شما آنتی بادی فراوری کند)، کد ژنتیک لازم را به بدن ارائه می نماید تا سیستم ایمنی ما بتواند آنتی ژن را خودش فراوری کند. تکنولوژی این واکسن ها برای چندین دهه مورد مطالعه قرار گرفته اند. واکسن های ام اران ای حاوی هیچ ویروس زنده ای نبوده و تداخلی با دی ان ای انسان ها ندارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه عمل واکسن ها وب سایت سازمان دنیای بهداشت را ببینید.

آیا واکسن های کرونا ایمن هستند؟

بله، حتی واکسن هایی که به سرعت فراوری می شوند هم باید تحت آزمایش های بالینی دقیق قرار بگیرند تا ثابت گردد که استانداردهای مورد توافق در سطح بین المللی برای حفظ ایمنی و اثرگذاری را رعایت می نمایند. یک واکسن تنها در صورتی که مطابق این استانداردها باشد می تواند اجازه سازمان دنیای بهداشت و سازمان های ناظر ملی را دریافت کند.

یونیسف تنها واکسن هایی را خریداری و ارائه می نماید که مطابق معیارهای ایمنی و اثرگذاری سازمان دنیای بهداشت بوده و تاییدیه های نظارتی لازم را اخذ نموده باشند.

چگونه واکسن های کرونا به این سرعت فراوری شدند؟

دانشمندان به لطف سرمایه گذاری بی سابقه در بخش تحقیق و توسعه و هم همکار دنیای توانستند رکورد زمانی تازهی را در فراوری واکسن ایمن و اثرگذار در برابر کرونا ثبت نمایند. تمام استانداردهای فرآیندهای ایمنی و هم استانداردهای نظارتی دقیق رعایت شدند.

علاوه بر واکسن هایی که هم اکنون در بسیاری از کشورهای دنیا در حال استفاده هستند، جای دلگرمی بسیار است که بیش از 200 واکسن کاندیدا هم در مراحل مختلف فراوری هستند. بعضی از این واکسن ها در فاز سوم تحقیقات بالینی - آخرین مرحله قبل از اینکه واکسن تأیید گردد - قرار دارند.

برترین واکسن کرونا برای من کدام است؟

تمام واکسن های تأیید شده سازمان دنیای بهداشت نشان داده اند که در محافظت از شما در برابر بیماری شدید ناشی از کرونا بسیار اثرگذار هستند. برترین واکسن برای شما واکسنی است که سریع تر به دست شما برسد!

آیا واکسن های کرونا دربرابر انواع تازه هم اثربخشی دارند؟

سازمان دنیای بهداشت می گوید که انتظار می رود واکسن های تأیید شده کنونی حداقل تا حدی حفاظت را در برابر انواع تازه ویروس کرونا فراهم نمایند.

کارشناسان در اقصی نقاط دنیا به طور مداوم در حال مطالعه چگونگی اثرگذاری گونه های تازه بر رفتار ویروس، شامل هر گونه تأثیر بالقوه بر اثرگذاری واکسن های کرونا، هستند.

اگر ثابت گردد هر کدام از این واکسن ها در برابر یک یا چند گونه تازه اثرگذاری کمتری دارند، می توان ترکیب واکسن را برای حفاظت بیشتر در برابر گونه های تازه تغییر داد. در آینده، بعضی تغییرات در واکسیناسیون مانند استفاده از دوز اضافه و دیگر بروزرسانی ها شاید ضروری باشد.

اما کار مهم در این میان این است که واکسینه شوید و تمهیدات لازم برای کاهش شیوع ویروس را انجام دهید - این امر به کاهش احتمال پرش ژنتیکی در ویروس یاری می نماید. تمهیدات مورد نظر عبارتند از رعایت فاصله گذاری اجتماعی، ماسک زدن، تهویه هوای مطلوب، شستشوی مداوم دست ها و دریافت یاری پزشکی در صورت مشاهده علائم بیماری.

چه کسانی باید ابتدا واکسینه شوند؟

از آنجایی که ظرفیت فراوری در سال 2021 برای تأمین احتیاج دنیای کافی نیست، همه قادر نخواهند بود که در یک زمان واکسن دریافت نمایند. کشورها باید گروه های دارای اولویت را تعیین سازند. سازمان بهداشت دنیای توصیه نموده که این گروه ها عبارتند از کادر درمان (برای محافظت از نظام بهداشت و درمان) و افرادی که در معرض خطر بیشتر مرگ ناشی از بیماری کرونا قرار دارند به مانند افراد مسن و افرادی که دارای بیماریهای زمینه ای هستند. دیگر کارکنان بخش های ضروری به مانند معلم ها و مددکاران اجتماعی هم باید در اولویت بعدی قرار گیرند و پس از آنها و با تأمین واکسن بیشتر دیگر گروه ها واکسن دریافت نمایند.

چه زمانی باید واکسن کرونا نزنید؟

اگر هر گونه سؤال درباره اینکه آیا باید واکسن کرونا را دریافت کنید دارید با پزشک خود مشورت کنید. در حال حاضر، افرادی که دارای شرایط پزشکی زیر هستند نباید واکسن کرونا را دریافت نمایند تا از عوارض جانبی احتمالی در امان باشند:

اگر سابقه واکنش های آلرژیک شدید به هر کدام از محتویات تشکیل دهنده واکسن کرونا را دارید.

اگر هم اکنون مبتلا به کرونا هستید و یا علائم کرونا را دارید. (البته می توانید پس از بهبودی و تأیید پزشک واکسن را دریافت کنید).

اگر قبلا به بیماری کرونا مبتلا شده باشم، آیا باز هم باید واکسینه شوم؟

بله، حتی اگر قبلا دچار بیماری کرونا شده اید باید واکسینه شوید. افرادی که به این بیماری دچار می شوند احتمالا مقداری ایمنی طبیعی در برابر ویروس فراوری نمایند، اما هنوز نمی دانیم که این ایمنی تا چه زمانی تداوم دارد یا اینکه به چه اندازهی محافظت از این بیماری ایجاد می نماید. واکسن ها محافظت قابل اتکای بیشتری ارائه می نمایند.

آیا اگر کودک شیرخوار دارم می توانم واکسینه شوم؟

محققان هم اکنون در حال مطالعه واکسیناسیون در مادران با نوزاد شیرخوار هستند، اما تا به امروز اطلاعات محدودی به دست آمده است. سازمان بهداشت دنیای توصیه می نماید واکسیناسیون زمانی انجام گردد که مادر شیر ده بخشی از گروه های دارای اولویت باشد برای مثال عضو کادر درمان باشد. تغذیه با شیر مادر می تواند بعد از واکسیناسیون ادامه یابد و یکی از برترین روش ها برای حفاظت از کودک در مقابل این بیماری و یاری به آنها برای سالم ماندن است.

آیا در صورت بارداری می توانم واکسن کرونا دریافت کنم؟

اگرچه خطر کلی بیماری شدید ناشی از ویروس کرونا پایین است، اما بارداری شما را نسبت به افرادی که باردار نیستند بیشتر در معرض ریسک بیماری شدید قرار می دهد.

تحقیقات برای فهم بهتر ایمنی و اثرگذاری واکسیناسیون کرونا در زنان باردار ادامه دارد، اما هیچ علت شناخته شده ای که مزیت بیشتری نسبت به فواید واکسیناسیون زنان باردار داشته باشد، مشاهده نشده است. به همین علت، زنان بارداری که در معرض خطر بالاتر بیماری کرونا هستند (مانند کادر درمان) یا آنهایی که سلامتی شان دچار مسائلی است که می تواند منجر به خطر بیماری شدیدتر گردد، می توانند در مشورت با پزشک شان واکسینه شوند.

آیا ویروس کرونا می تواند بر قدرت باروری اثر گذارد؟

خیر، ممکن است ادعاهای نادرستی در رسانه های اجتماعی دیده باشید اما هیچ شواهدی دال بر اینکه هر نوع واکسنی، شامل واکسن کرونا، می تواند بر قدرت باروری در زنان یا مردان تأثیر گذارد مشاهده نشده است. اگر هم اکنون سعی دارید که باردار شوید، احتیاج نیست که پس از دریافت واکسن کرونا از باروری اجتناب ورزید.

آیا کودک من هم باید واکسینه گردد؟

سیستم ایمنی بچه ها از بزرگسالان فرق دارد. این تفاوت می تواند بسته به سن آنها بسیار متغیر باشد. هم اکنون، توصیه نمی گردد که از واکسن های مورد تأیید سازمان بهداشت دنیای برای گروه سنی پایین تر از 16 الی 18 سال (بسته به نوع واکسن مورد اشاره) استفاده گردد، حتی اگر آنها در یک گروه با ریسک بالا باشند. بچه ها در آزمایش های ابتدایی واکسن کرونا حضور نداشتند، بنابراین اکنون اطلاعات درباره ایمنی و یا اثرگذاری واکسن بر بچه ها زیر 16 سال ناچیز بوده یا أصلا وجود ندارد. تحقیقات بیشتری مورد احتیاج است و ما در حین انجام آزمایشات توصیه ها را بروزرسانی می کنیم و اطلاعات بیشتری در دسترس خواهد بود.

با این حال، مهم است که اطمینان یابید کودک شما واکسن های رایج دوران کودکی را دریافت می نماید.

چه زمانی واکسن کرونا در کشور من در دسترس خواهد بود؟

توزیع واکسن در گستره دنیای ادامه دارد و دسترسی به واکسن در کشورها فرق دارد. پیشنهاد می کنیم آخرین اطلاعات درباره کشورتان را از وزارت بهداشت و درمان دریافت کنید.

یونیسف به نیابت از سازوکار کوواکس، واکسن کرونا را خریداری و به کشورهای اقصی نقاط دنیا تحویل می دهد تا اطمینان حاصل گردد هیچ کشوری بدون واکسن نمی ماند. هدف ما این است که تا خاتمه سال 2021 میلادی 2 میلیارد دوز واکسن تحویل بدهیم. این دوزها به کشورهای عضو سازوکار کوواکس بر اساس یک فرمول تخصیص متناسب با جمعیت مجموع آنها ارائه می گردد.

کوواکس چیست؟

کوواکس (COVAX) بخشی از کوشش های دنیای با هدف تسریع توسعه و فراوری واکسن کرونا و تضمین دسترسی منصفانه و برابر همه کشورها است. هیچ کشوری از بیماری کرونا در امان نخواهد بود مگر اینکه همه کشورها محافظت شوند.

190 کشور و قلمرو در سازوکار کوواکس درگیر هستند که شامل بیش از 90 درصد جمعیت دنیای می گردد. یونیسف در همکاری با ائتلاف نوآوری های آمادگی برای همه گیری (CEPI)، ائتلاف واکسن (GAVI)، سازمان دنیای بهداشت و دیگر شرکایش، کوشش ها برای خرید و ارائه واکسن کرونا را به نیابت از کوواکس رهبری می نماید.

من اطلاعات نادرستی را درباره واکسن کرونا در فضای آنلاین مشاهده می کنم. چه کاری باید انجام دهم؟

متأسفانه، اطلاعات آنلاین نادرست بسیاری درباره ویروس و واکسن های کرونا وجود دارد. اطلاعات نادرست در بحران های حوزه سلامت می تواند منجر به اشاعه توهم، ترس و انگ زنی بگردد. این امر بعلاوه منجر خواهد شد افراد بدون محافظت به جای مانده یا بیشتر در برابر ویروس آسیب پذیر باشند. واقعیات و یا توصیه های تأیید شده را از منابع مورد اعتماد مثلا مقامات بهداشتی کشور، سازمان ملل، یونیسف یا سازمان دنیای بهداشت دریافت کنید.

اگر در فضای آنلاین مطالبی مشاهده کردید که معتقدید نادرست و گمراه نماینده است می توانید با گزارش آنها به پلت فرم رسانه اجتماعی مذکور از اشاعه آنها جلوگیری کنید.

آیا واکسن کرونا می تواند بر روی دی ان ای تأثیر بگذارد؟

خیر، هیچ یک از انواع واکسن کرونا به هیچ وجه بر دی ان ای تأثیر نگذاشته و کاری با آن ندارند. واکسن پیغام آور آر ان ای یا همان ام آر ان ای به سلول ها یاد می دهد چگونه پروتئینی بسازند که یک واکنش ایمنی در بدن فراوری کند. این واکنش آنتی بادی هایی را فراوری می نماید که از شما در برابر ویروس محافظت می نماید. ام آران ای با دی ان ای فرق دارد و فقط به مدت 72 ساعت داخل سلول به جای مانده و پس از آن نابود می گردد. با این حال هیچ گاه وارد هسته سلول، جایی که دی ان ای در آن قرار گرفته است، نمی گردد.

آیا واکسن های کرونا شامل نوعی محتویات حیوانی هستند؟

خیر، هیچ یکی از واکسن های مورد تأیید سازمان دنیای بهداشت دارای محتویات حیوانی نیستند.

چگونه می توانم تا زمان واکسینه شدن از خانواده ام محافظت کنم؟

واکسن های ایمن و اثرگذار دگرگونی بزرگی پدید می آورند اما هنوز تعیین نیست که تا چه اندازه می توانند از ما در برابر آلودگی و انتقال ویروس محافظت نمایند. در حال حاضر، حتی پس از واکسینه شدن باید پیشگیری های لازم را به عمل بیاوریم تا از خود و دیگران محافظت کنیم. این اقدامات شامل استفاده از ماسک، فاصله گذاری اجتماعی و شستشوی مداوم دست ها است.