نگرش اتحادیه اروپا نسبت به عضویت ترکیه در آن - وبمستر وبلاگ

با ما سفر کنید و با تور ارزان اروپا از قاره سبز اروپا دیدن کنید و با دریافت خدمات ویزای شینگن از گردش به دور اروپا لذت ببرید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، در نشست اخیر سران اتحادیه اروپا در بروکسل، چند مساله و محور مهم از سوی سران قاره سبز مورد آنالیز نهاده شد. مسائلی همانند روابط اروپا - روسیه، فرایند مهاجرت، پیغامدهای اقتصادی شیوع گسترده ویروس کرونا و مباحث مرتبط با توافق اتحادیه گمرکی با ترکیه.

پیش از برگزاری نشست مزبور، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، در تماس تلفنی با اورسلا وندرلاین رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، خواهان آن شده بود که اتحادیه اروپا، نگاهی جدی به فرایند عضویت ترکیه داشته باشد. اما شواهد نشان می دهد که اروپایی ها، فعلاً مسائل مهم تری دارند و علاوه بر این، اندازه اختلاف نظر سیاسی و حقوقی آنان با ترکیه، بسیار بیشتر از آن است که بتوان در کوتاه مدت، به تکمیل فرایند عضویت و الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا اندیشید.

دیروز در نشست بروکسل و در سخنان چند تن از سران اتحادیه اروپا و به ویژه آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان، حسن نیت مشهودی نسبت به ترکیه وجود داشت. اما با این حال، شرایط فعلی به گونه ای است که باید گفت، سران اتحادیه اروپا، از بسیاری جهات، رویکرد مثبتی به ترکیه دارند اما هنوز هم خبری از مذاکرات جدی در خصوص تکمیل عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا در میان نیست.

یک تفرقه مهم، یک نشانه معنی دار برای ترکیه

اختلاف نظر مشهود سران اتحادیه اروپا در خصوص چند و چون موضع گیری در قبال روسیه، موضوع قابل کتمانی نیست و دیروز به شکل آشکار این اختلاف برملا شد. ظاهراً مرکل و ماکرون، در خصوص روسیه، نگاه مصلحت اندیشانه ای دارند و توصیه نموده اند که ملاقات مستقیم با ولادیمیر پوتین، در دستور کار باشد. اما دیگر رهبران اتحادیه اروپا زیر بار نرفته و حاضر به پذیرش پیشنهاد فرانسه و آلمان برای برگزاری نشستی مشترک با حضور ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نشدند.

در نشست سران 27 کشور عضو اتحادیه اروپا که دیروز پنجشنبه 24 ژوئن (سوم تیر) تا پاسی از شب ادامه داشت، بعضی کشورها، موضع سفت و سختی در خصوص پوتین گرفتند.

لهستان و کشورهای حوزه بالتیک، پیشنهاد مرکل و ماکرون برای ملاقات با پوتین را، به مثابه ارسال سیگنال اشتباه تلقی نموده و گفتند که این ایده را به مصلحت منافع اتحادیه اروپا نمی دانند.

طراح اصلی ایده ملاقات با پوتین، شخص امانوئل ماکرون بود که از ملاقات اخیر بایدن و پوتین در ژنو، الهام گرفته بود. اما دیگر سران اروپایی معتقدند که روابط اروپا و روسیه با روابط آمریکا - روسیه، قابل مقایسه نیست. البته پیش تر و در سال 2014 میلادی، نشست های مشترک سران اتحادیه اروپا با پوتین آخرین بار در ژانویه 2014 برگزار گردید. اما پس از الحاق شبه جزیره کریمه اوکراین به دست روسیه و شروع تحریم های غرب، آن نشست ها هم انتها یافت.

در طرح مرکل و ماکرون تأکید بر این است که اتحادیه اروپا باید در برخورد با مسکو ثابت قدم و متحد باشد، اما باید کوشش کند با کرملین در خصوص موضوعات مورد علاقه دو جانبه مانند تغییرات آب و هوایی، بهداشت، توافق هسته ای با ایران و درگیری ها در سوریه و لیبی وارد مصاحبه گردد.

سباستین کورتس، صدر اعظم اتریش از موافقان بود اما هیتاناس ناوسدا رئیس جمهور لیتوانی، مارک روت نخست وزیر هلند، آرتور کریشیانیس کارینش، نخست وزیر لتونی و رهبران دیگر، به خاطر مسائلی همانند اوکراین، بلاروس، حملات سایبری و اختلافات امنیتی در دریای بالتیک، دریای سیاه و بالکان، معتقد به اعمال فشار و افزایش تحریم علیه روسیه هستند و تحریم های جدی علیه بلاروس هم قطعی شد.

اختلاف نظر مهم سران اتحادیه اروپا در خصوص روسیه، از منظر منافع ترکیه و رابطه آنکارا با اتحادیه اروپا، دو واقعیت را نشان می دهد:

1.توسعه روابط با یکی دو عضو قدرتمند اتحادیه اروپا و حتی جلب توجه سران کمیسیون، شورا و دیگر نهادهای اتحادیه به تنهایی برای ترکیه کافی نیست و با توجه به اهمیت حق وتوی همه اعضا، ترکیه باید در قبال همه اعضای اتحادیه اروپا رفتاری محبت آمیز در بر بگیرد.

2.مساله روسیه، نه تنها برای آمریکا، برای روسیه هم بسیار مهم است و ترکیه در این نقطه هم، باید روابط خود با روسیه را به شکلی تنظیم کند که مورد انتقاد و اعتراض اتحادیه اروپا قرار نگیرد.

حرف حساب خانم صدر اعظم

آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان، در حال سپری کردن آخرین هفته های دوران اقتدار سیاسی است و با رفتن او، ترکیه سیاست مداری را از دست می دهد که در بزنگاه های تاریخی و سیاسی، هر بار به شکلی مصلحت اندیشانه و میانجی گرانه وارد میدان شده و باعث شده تا حدی زیادی از اعمال فشار بر ترکیه کاسته گردد.

آنگلا مرکل در نشست دیروز هم در سخنرانی خود، رویکرد مثبتی به ترکیه داشت و گفت که ترکیه با پذیرایی از 3 میلیون و هفتصد هزار نفر آواره سوری، کار بسیار بزرگی انجام داده و شایان حمایت ها و یاری های اقتصادی و سیاسی 3.5 میلیارد یورویی اتحادیه اروپا است.

مرکل معتقد است که باید در خصوص مساله مهاجرت و گمرک، با ترکیه مصاحبه گردد.

اتحادیه گمرکی

یکی از انگیزه های مهم ترکیه برای عضویت کامل در اتحادیه اروپا، استفاده از امتیازات تجارت آزاد با کشورهای اروپایی و کاهش هزینه های بخش صادرات است. به همین منظور، تا به امروز مذاکراتی با ترکیه در خصوص اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا اجرا شده و امتیازاتی نسبی به ترکیه داده شده است. اما مقامات ترکیه معتقدند که توافق قبلی حالا ارزش اقتصادی چندانی ندارد و نیازمند تجدیدنظر است.

طرف اتحادیه اروپا گفت که مطالعات فنی در خصوص مجوز کمیسیون اتحادیه اروپا برای به روزرسانی اتحادیه گمرکی شروع شده است. بعلاوه انتظار می رود مذاکرات فنی بین ترکیه و اتحادیه اروپا در خصوص به روزرسانی، مجدداً شروع گردد. انتظار می رود بر اساس برنامه ریزی فعلی، نمایندگان دو طرف در نیمه اول ژوئیه در سطح مدیران کل ملاقات نمایند.

اتحادیه اروپا، ترکیه و شرق مدیترانه

یکی از ابعاد مهم مصاحبههای دیروز سران اتحادیه اروپا در بروکسل، پرداختن به شرایط سیاسی شرق مدیترانه و کاهش تنش های ترکیه با بازیگران این حوزه بود.

اگر چه سران اتحادیه اروپا، به طور آشکار، جانبداری خود را بیان نمی نمایند اما تمام اظهارات غیرمستقیم آنها، نشان دهنده این واقعیت است که نگاه همسانی به ترکیه، یونان و قبرس ندارند. چرا که از دید آنها، قبرس و یونان همین حالا هم دو عضو رسمی اتحادیه و هر دو، مسیحی هستند. اما ترکیه کشور مسلمانی است که فقط در موقعیت نامزد عضویت قرار گرفته است و تا همین حالا هم، در حساس ترین حوزه اروپایی شرق مدیترانه یعنی در قبرس، به شکل جدی مداخله و قدرت نمایی نموده است.

در مواضع سران اتحادیه اروپا در این پفراینده، چند پیغام روشن بیان شده که هیچکدام از آنها برای مقامات آنکارا، خوشایند نیست:

1.اتحادیه اروپا از کاهش تنش در شرق مدیترانه راضی است اما در عین حال، هیچ پیشنهاد، ایده و کوششی برای رسیدن به راه چاره نهایی ندارد و فقط می خواهد تنش بین یونان، ترکیه و قبرس، فریز گردد.

2.اتحادیه اروپا، از رفتار دولت اردوغان در خصوص قبرس نگران است و بر خلاف خواست ترکیه، به طور روشن، راه چاره تاسیس دو دولت در جزیره قبرس را غیرقابل قبول خوانده است.

3.اتحادیه اروپا، اقدام ترکیه و قبرس ترک در خصوص بازگشایی قبرس متروکه را، نگران نماینده وصف نموده است.

در انتها باید گفت، اختلافات ترکیه با اتحادیه اروپا در حوزه های مهمی همانند معیارها و استانداردهای سیاسی، دموکراسی و حقوق بشر و بعلاوه نگرش متفاوت در حوزه شرق مدیترانه، یونان و قبرس، بسیار مهم تر و حیاتی تر از آن است که با مذاکرات مقطعی، بگردد قدم در راستا آن نهاد. در نتیجه قطعاً دولتمردان آنکارا هم پی به این واقعیت برده اند که رابطه بین ترکیه و اتحادیه اروپا، صرفاً در سطح حفظ همکاری های اقتصادی و تجاری (بدون امتیازات و تسهیلات تعرفه ای ویژه اعضا) و بعضی همکاری های سیاسی است. در نتیجه در میان مدت، امیدی در خصوص عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا وجود ندارد.